VRT-netten blikken terug op mei '68

Mei ’68 paste zelf in een bredere golf van ongenoegen in de jaren ’60 over de heersende politieke machten, paternalistische betutteling en de oorlog in Vietnam. Het was een strijd voor politieke democratisering, culturele ontvoogding, persoonlijke vrijheid, inspraak en emancipatie.

Verschillende VRT-netten besteden de volgende weken aandacht aan de vijftigste verjaardag van mei ’68. Wat gebeurde er toen? Wat was de impact en (hoe) heeft mei ’68 de samenleving veranderd?

VRT NWS kijkt online en in de diverse nieuwsprogramma’s terug naar mei ’68 als historisch scharniermoment. VRT NWS werkt ook mee aan Difference Day op de Internationale Dag van de Persvrijheid (3 mei), één van de thema’s van mei ’68. Daarnaast zijn items van Klaar (VRT-filmpjes voor het onderwijs) gewijd aan mei ’68 en de persvrijheid.

Op Radio 1 onderzoekt 'Hautekiet' op vrijdag 27 april de erfenis van mei ‘68. Op dinsdag 1 mei is Louis Tobback te gast in 'De Ochtend' om te praten over 1 mei, over mei ‘68 en over zijn 80ste verjaardag twee dagen later. Nog op 1 mei blikt Luc Janssen in een vier uur durende special van 'Retro' terug op mei ’68 aan de hand van historische geluidsfragmenten en iconische muziek. In 'Touché' praat Friedl’ vier zondagen in mei met mensen die de studentenprotesten van mei '68 meemaakten vanop de eerste rij.

Klara herdenkt mei ‘68 met een live uitzending van het cultuurprogramma 'Pompidou' in het Kaaiteater op woensdag 2 mei. Chantal Pattyn, die op diezelfde dag zelf ook 50 wordt, praat over mei ‘68 met mensen die er bij waren, er alles over weten en/of er een eigen kijk op hebben.

Op Canvas loopt de hele maand mei nog de reeks 'The Vietnam War', over de oorlog die mee het mikpunt én de munitie was voor mei ’68.

Mei ’68 bij VRT NWS
VRT NWS besteedt online en in de verschillende programma’s op radio en televisie aandacht aan mei ’68 als historisch scharniermoment. Wat is de erfenis van de gebeurtenissen van 50 jaar geleden?  Steven Decraene gaat naar Parijs, waar destijds de vlam in de pan sloeg. VRT NWS laat bekende en minder bekende mensen getuigen over de manier waarop zij mei ’68 beleefd hebben. En wat weten jongeren vandaag over het protest van toen?

Mei ’68 bij Radio 1

'Hautekiet' over de erfenis van mei ’68 – vrijdag 27 april
Op vrijdag 27 april van 9 tot 10.00 uur wijdt 'Hautekiet' een thema-uitzending aan de erfenis van mei ’68.

Jan Hautekiet praat met voormalig politiek journalist Gui Polspoel, de man die - zo gaat het verhaal - in mei ’68 met enkele kompanen in een autootje is gesprongen om de gebeurtenissen in Parijs met eigen ogen te aanschouwen. De huidige generatie studenten wordt vertegenwoordigd door Nozizwe Dube, studente rechten en voormalig voorzitter van de Vlaamse jeugdraad. Hoe kijkt zij terug op Mei ’68. Jan polst ook naar de ervaringen en inzichten van luisteraars: wat is volgens hen vandaag nog de erfenis van mei ’68. Zo is er 'Le gang des vieux en colère', een groep gepensioneerden die protesteert tegen de pensioenplannen van de regering en die zich baseert op het gedachtengoed van mei ’68.

'Retro' special mei ‘68 – dinsdag 1 mei
In een vier uur durende special van 'Retro' blikt Luc Janssen terug op mei ’68, de sfeer van seksuele en andere revoluties, rookbaar gras en betogende studenten. Hij doet dat aan de hand van historische geluidsfragmenten en iconische muziek uit de afdeling '68' van de platenkast van  Raymond Stroobant, de legendarische muzieksamensteller van Radio 1.  Op dinsdag 1 mei van 9.00 tot 13.00 uur.

'Touché' over mei ’68 in Vlaanderen – zondag 6, 13, 20 en 27 mei
Elke zondag van mei nodigt Friedl’ Lesage in 'Touché' mensen uit die de studentenprotesten van '68 meemaakten vanop de eerste rij. De spits wordt op zondag 6 mei afgebeten door de man die zich destijds opwierp als leider van de protesten in Leuven: Paul Goossens. Op zondag 13 mei is het de beurt aan 'Dolle Mina' Chantal De Smet, die het studentenprotest linkte aan vrouwenrechten en vooral actief was in Gent. Op zondag 20 mei volgt Kris Merckx, de studentenleider die aan de wieg stond van Amada (later PVDA) en Geneeskunde voor het volk. De reeks wordt op zondag 27 mei afgesloten met Misjoe Verleyen, in 1968 studente geschiedenis in Leuven en later journalist. Telkens van 11.00 tot 13.00 uur.

Mei ’68 bij Klara: een dubbele verjaardag - woensdag 2 mei
In mei 1968 zette een studentenrevolte in Parijs de wereld in rep en roer. Op 2 mei 1968 werd ook Chantal Pattyn geboren. Op haar 50ste verjaardag gaat ze op zoek naar de gebeurtenissen en de gevolgen van mei ’68, tijdens een extra lange uitzending van 'Pompidou' in het Kaaitheater.

Wat gebeurde er precies in mei ’68? Chantal Pattyn vraagt het aan twee heren die allebei student waren in die woelige en boeiende tijd: Claude Blondeel en Paul Goossens, auteur van 1968, het jaar dat niet wil sterven (Epo).

Wat is de impact van mei ’68? Dat horen we van schrijver en hoogleraar Geert Buelens, van wie pas De jaren 60. Een cultuurgeschiedenis (Ambo/Anthos) verscheen.

Jongeren van toen graven in hun herinneringen. En de volgende generaties geven hun kijk op mei ’68. Deze gasten schuiven in de loop van de avond mee aan tafel: Jan Blommaert, Chantal De Smet, Mia Doornaert, Paul Dujardin, Johan Pas, Guy Poppe, Bieke Purnelle, Roel Van Bambost, David Van Reybrouck, Liesbet Walckiers, Chams Eddine Zaougui, Walter Zinzen.

Gwen Cresens, Jan Hautekiet en Patrick Riguelle zorgen voor live muziek.

Luisteraars zijn welkom bij de live uitzending in het Kaaitheater op woensdag 2 mei tussen 17.00 en 22.00 uur. Meer info op klara.be.

Mei ’68 op Canvas
Een belangrijke voedingsbodem voor de protestbeweging van mei ’68 was de oorlog in Vietnam, die door de studenten als politiek en moreel onrechtvaardig werd beschouwd. Op Canvas loopt nog tot eind mei de prestigieuze tiendelige reeks 'The Vietnam War' van PBS. Telkens op woensdag om 22.05 uur.

Producenten Ken Burns en Lynn Novick werkten tien jaar aan de reeks en laten tachtig getuigen van alle betrokken partijen aan het woord: voormalige militairen, nabestaanden van slachtoffers, journalisten en burgers, zowel uit Amerika als uit Zuid- én Noord-Vietnam. De focus ligt daarbij eerder op gewone mensen die de oorlog van dichtbij hebben meegemaakt, dan op experts en historici.

1968 was ook het jaar van het My Lai-schandaal, waarbij Amerikaanse soldaten een slachtpartij aanrichtten in een Vietnamees dorp. Mede daardoor groeide in de Verenigde Staten de tegenstand en het protest tegen de oorlog tot ongekende hoogten.

VRT op Difference Day
Eén van de strijdthema’s van het studentenprotest in Mei ’68 was de persvrijheid en de eis voor een onafhankelijke berichtgeving en tegen censuur. Onder meer in de verslaggeving over de oorlog in Vietnam. Maar ook 50 jaar later, met de oorlog in Syrië, is dit een actueel onderwerp. Persvrijhed is ook het thema van Difference Day, een evenement van de VUB en ULB in Bozar op donderdag 3 mei, de Internationale Dag van de Persvrijheid. Het thema dit jaar is ‘Voices of Resistance’.

Er zijn workshops, speeddates tussen studenten en mediaprofessionals, en lezingen over dit thema en over de uitdagingen waar de journalistiek mee geconfronteerd wordt, zoals fake news. VRT-journalisten Bram Vandeputte en Riadh Bahri werken daaraan mee.

Rudi Vranckx stelt de muzikanten van Mosul voor en kadert hun aanwezigheid in het thema van de dag. Door een spontane actie vanuit ons land kon Vranckx vorig jaar een heleboel instrumenten schenken aan de muziekschool van Mosul, die werd verwoest door IS. In mei maakt een delegatie van muzikanten uit Mosul een 'Imagine Tour' door Vlaanderen. Ze treden onder meer op in Bozar op DIfference Day.

KLAAR over persvrijheid en studentenprotest
Sinds begin dit jaar maakt VRT NWS wekelijks items voor KLAAR, een audiovisueel aanbod over nieuws en actualiteit voor leerlingen uit de eerste en tweede graad van het middelbaar onderwijs. De filmpjes worden elke  woensdagnamiddag aangeboden via de website van 'Het archief voor Onderwijs' en ook via 'Smartschool'. Leen De Ridder en Yousri Mekroum zijn de gezichten van KLAAR.

Naar aanleiding van de herdenking van Mei ‘68 en de Dag van de Persvrijheid maakte KLAAR items over censuur en studentenprotest.

Wat is censuur?
In België kan je zonder probleem je mening delen op Facebook of filmpjes kijken op Youtube. Maar in sommige andere landen ligt dat veel moeilijker, of kan het zelfs helemaal niet. Daar bestaat censuur. Wat is dat eigenlijk? Waarvoor wordt censuur gebruikt? En bestaat het in ons land? Yousri praat erover met VRT NWS-journalist Tom Van de Weghe.

Studentenprotest: haalt het echt iets uit?
Kan je als jongere het verschil maken door op straat te komen en te protesteren? Eind jaren ’60 brak over de hele wereld studentenprotest uit. Jongeren kwamen op voor hun rechten of verzetten zich tegen hun regering. Heeft dat echt iets opgeleverd? Bestaat er nu ook nog studentenprotest? En wat moet je doen als je zelf wil protesteren? Leen vraagt het aan VRT NWS-journalist Bram Vandeputte.