VRT publiceert jaarverslag 2018

Daaruit blijkt dat de maatschappelijke waarde van de VRT nog nooit zo groot is geweest. De publieke omroep wil de komende jaren nog meer investeren om laagopgeleiden en jongeren beter te bereiken. Daarvoor is het noodzakelijk om haar media-aanbod voor smartphones uit te breiden.

De VRT kan mooie cijfers voorleggen. Voor 2018 haalden we nagenoeg alle doelstellingen die we met de Vlaamse regering overeenkwamen. Onze drie belangrijkste opdrachten hebben we maximaal ingevuld. Dat zijn informatie (met onder meer extra aandacht voor de lokale verkiezingen), cultuur en educatie (met bijvoorbeeld lesmateriaal voor jongeren ). De VRT is er voor iedereen in Vlaanderen: per week bereiken we gemiddeld 88,7 procent van de bevolking. We droegen ook bij tot de Vlaamse mediasector: 18,29 procent van onze totale inkomsten investeerden we in producties door externe bedrijven.

Het VRT-aanbod was in 2018 voluit gericht op publieke meerwaarde.

'Het is onze kernopdracht om Vlaanderen te verrijken met een sterk aanbod rond informatie, cultuur en educatie. Ik ben trots dat we daar, elke dag opnieuw, met groot succes in slagen', zegt Luc Van den Brande, Voorzitter VRT.

'Als publieke omroep moeten we het verschil maken. We moeten maatschappelijke thema’s onder de aandacht brengen van een breed publiek. Al onze merken droegen daar in 2018 toe bij, denk maar aan programma’s en acties zoals 'Taboe', 'Gevoel voor Tumor', 'Move tegen Pesten', 'De Weekenden', 'Generation M' en De warmste week. Die zitten in de harten van vele Vlamingen', aldus Paul Lembrechts, Gedelegeerd bestuurder VRT.

Een rol voor Vlaanderen en alle Vlamingen
De VRT stelt haar sterke positie in het Vlaamse medialandschap ten dienste van Vlaanderen. Luc Van den Brande: 'Als we van Vlaanderen een sterke democratische samenleving willen maken, dan is het cruciaal dat de publieke omroep voldoende mogelijkheden heeft om maatschappelijke meerwaarde te bieden op alle mediaplatformen. De VRT toonde in 2018 opnieuw aan dat zij een hefboom is ten gunste van het leven van alle Vlamingen en de Vlaamse samenleving.'

Om een hefboom te zijn voor Vlaanderen bereikt de VRT zo veel mogelijk Vlamingen. Luc Van den Brande: 'We zijn de omroep van en voor alle Vlamingen, van alle generaties en alle bevolkingsgroepen. Die rol kunnen we maar vervullen als we alle doelgroepen bereiken en als we proberen de diversiteit van de Vlaamse samenleving te weerspiegelen (waar we blijven aan werken). Ons aanbod moet zo veel mogelijk Vlamingen aanspreken. Met bijvoorbeeld Vlaamse Gebarentaal en audiodescriptie maken we het aanbod zo toegankelijk mogelijk voor slechtzienden en slechthorenden.'

Meer aanbod voor smartphones
De bevolkingsgroepen die de VRT het moeilijkst bereikt, zijn de laagopgeleiden en de jongeren. De openbare omroep wil daarom de komende jaren experimenteren en de nodige vrijheid krijgen om een aangepast aanbod te ontwikkelen voor deze doelgroepen.

Paul Lembrechts: 'We zien dat jongeren en laagopgeleiden soms minder de weg vinden naar ons aanbod. Tegelijk spenderen we allemaal steeds meer tijd op online-platformen en dan vooral op de smartphone, en dit voor een stuk ten koste van tv en radio. We zijn als VRT goed in radio en televisie maken en de voorbije jaren hebben we met succes ons online-aanbod sterk uitgebreid. Maar ons aanbod voor smartphone moet verder vergroot en uitgewerkt worden. Onze content moet beter afgestemd worden op de manier waarop de smartphone wordt gebruikt. Als we daar in slagen, zullen we jongeren en laagopgeleiden blijven bereiken.'

Duurzame financiering
Ondanks de opgelegde besparingen bleef de VRT in 2018 financieel gezond omdat zij focuste op efficiëntie en het verwerven van nieuwe eigen inkomsten.

Paul Lembrechts: 'Als we in de toekomst een belangrijke hefboom voor de samenleving willen blijven, dan is de huidige publieke financiering (41,2 euro per Vlaming per jaar) onvoldoende.'

Luc Van den Brande: 'Om een rol van betekenis te hebben, moet een publiek aanbod beschikbaar worden gesteld op alle relevante en nieuwe mediaplatformen en dit voor alle bevolkingsgroepen. Extra financiële ruimte voor de VRT is met andere woorden nodig voor het opbouwen van een sterk en verbindend Vlaanderen.'

Het VRT-Jaarverslag 2018 in een notendop:

- De VRT bereikte wekelijks 88,7% van de Vlamingen.
- De Vlaming keek 1 uur en 49 minuten per dag naar VRT-tv, waarvan 13,9% uitgesteld.
- VRT NWS bereikte wekelijks 78,9% van de Vlamingen.
- Het aandeel mobiele bezoekers van het online aanbod was 71,2%.
- 68,0% van de programma’s in primetime op Eén en Canvas waren Vlaams.
- 'Het Journaal' bevatte 654 unieke cultuur- en media-items.
- De VRT had aandacht voor 55 verschillende sporten.
- 18,29% van de inkomsten ging naar externe producties.
- De personeelskosten bedroegen 41,73% van de ontvangsten.
- Kostprijs per Vlaming per jaar: 41,2 euro.

Samenvatting van de resultaten in 2018

1. De VRT is er voor alle Vlamingen
- De VRT slaagde erin om bijna iedereen in Vlaanderen te bereiken. Op weekbasis werd 88,7% van de Vlamingen bereikt (norm: 85%).
- Om iedereen in Vlaanderen te kunnen bereiken, streeft de omroep ernaar om de Vlaamse samenleving in al haar diversiteit te weerspiegelen. Op VRT-televisie was 8,0% van de sprekende personen een nieuwe Vlaming (norm: 5%), 38,8% een vrouw (norm: 35%) en 1,1% een persoon met een beperking (geen norm).
- De VRT streeft ernaar om haar aanbod zo toegankelijk mogelijk te maken voor slechthorenden en slechtzienden. Daarom was er ondertiteling voor 98,4% van de Nederlandstalige tv-programma’s (norm: 95%), een aanbod met Vlaamse gebarentaal (o.a. Het journaal en Karrewiet), gesproken ondertiteling bij quasi al haar tv-programma’s (norm: 100%) en audiodescriptie bij al haar zondagavondfictie (norm: 1 reeks).
- De waarderingscijfers bleven hoog: 8,0 (MNM), 8,1 (Radio 1, Studio Brussel, Klara, Eén), 8,2 (Canvas) en 8,3 (Radio 2) (op 10).

2. Informatie, cultuur en educatie staan centraal
De VRT kreeg van de Vlaamse overheid als onderscheidende opdracht een media-aanbod te brengen dat in de eerste plaats focust op informatie, cultuur en educatie.

- Wekelijks bereikte de VRT-nieuwsdienst met haar informatie-aanbod 78,9% van de Vlaamse bevolking. Per dag keken 1.784.923 Vlamingen naar het tv-nieuwsaanbod, luisterden er 2.860.945 naar een radio-nieuwsuitzending en surften 446.928 personen naar Vrtnws.be. 75% van de Vlamingen heeft vertrouwen in het informatie-aanbod op VRT-televisie, 72% in het radio-informatie-aanbod van de VRT en 69% in Vrtnws.be.
- De VRT bood cultuur in tal van programma’s, in informatieprogramma’s en in een specifiek cultuuraanbod. In Het journaal waren er 654 cultuur- en media-items (norm: 365). 415 keer werd een concert of culturele voorstelling gecapteerd (norm: 250). Het Vlaamse karakter van het aanbod bleek onder andere uit het feit dat 68,0% van de tv-uitzendingen in primetime (Eén en Canvas) een Vlaamse (co)productie was (norm: 65%), en 26,2% van het muziekaanbod op VRT-radio van Vlaamse makelij was (norm: 25%).
- De omroep bracht een educatief aanbod voor alle mediagebruikers van alle generaties. Een bijzondere rol was daarbij weggelegd voor Ketnet (voor kinderen) en MNM (voor jongeren). De educatieve opdracht werd onder andere gerealiseerd met behulp van reportages en documentaires. Divers aanbod en initiatieven ondersteunden de band met het onderwijsveld, zoals 'Karrewiet' (dat in veel lagere scholen wordt gebruikt), KLAAR (audiovisueel lesmateriaal voor de eerste en tweede graad middelbaar onderwijs), EDUbox (lesbox met een digitaal luik voor derde graad middelbaar onderwijs en hoger onderwijs), De universiteit van Vlaanderen (video-captaties van toegankelijke colleges van professoren), enzovoort.

3.  Sport en ontspanning met maatschappelijke meerwaarde
Met kwalitatieve ontspanning zette de VRT in op het versterken van de sociale cohesie en aandacht voor maatschappelijke thema’s.

Het aanbod van ontspanning en sport speelt een belangrijke rol in het bereiken en het verbinden van een breed publiek en het succesvol realiseren van de opdrachten informatie, cultuur en educatie.

De VRT werd gewaardeerd voor haar ontspanningsaanbod dat aandacht heeft voor maatschappelijke thema’s (denk maar aan programma’s zoals Taboe en Down the Road). In haar sportaanbod had de omroep aandacht voor een mix van grote en kleine sporten (55 disciplines op radio en 53 op televisie).

4. Focus op digitaal aanbod en innovatie
De VRT investeerde in 2018 verder in haar digitaal aanbod, met succes:

- Op de videospeler VRT NU werden 52.960.012 programma’s gestart. Met een gepersonaliseerd aanbod konden kijkers hun favoriete programma’s makkelijker volgen en werden hun andere programma’s aanbevolen.
- De VRT-radiospeler bood extra digitale stromen (De tijdloze, MNM UrbaNice).
- DAB+ werd samen met Medialaan, Mediahuis en Norkring in de markt gezet.
- Korte videofragmenten werden steeds meer ontsloten op de VRT-websites en sociale media. (Dagelijks werden 1,5 miljoen VRT-videofragmenten opgestart op Facebook en YouTube.)
- 1.217.037 unieke bezoekers bezochten dagelijks een van de VRT-websites en/of –apps.

Op het vlak van innovatie is de VRT een technologische en economische hefboom voor Vlaanderen. Dat komt tot uiting in de samenwerkingen met onderzoeksinstellingen, universiteiten, Vlaamse en internationale mediapartners, start-ups en andere openbare omroepen. De VRT Sandbox-werking (waarbij bedrijven producten, diensten werkprocessen kunnen uittesten bij en samen met de VRT) stond model voor een soortgelijke aanpak op Europese schaal (Sandbox Hub).

5. Hefboom voor Vlaamse mediasector en middenveld
De VRT werkte nauw samen met andere ondernemingen in de Vlaamse productiesector (zoals productiehuizen, omroepen en facilitaire bedrijven). Zij investeerde 18,29% van haar inkomsten aan externe producties (goed voor ongeveer 76 miljoen euro) (norm: 15%). Samen met de Vlaamse investeringsmaatschappij PMV werd de joint venture Media Invest Vlaanderen opgericht.

Om haar aanbod te realiseren en haar maatschappelijke meerwaarde te optimaliseren, werkte de VRT samen met Vlaamse instellingen en organisaties uit het middenveld, de onderwijssector, de cultuur- en muziekwereld, sportorganisaties, e.a.

6. Efficiënte organisatie met aandacht voor de bedrijfscultuur
De VRT zette in op het verder verhogen van de flexibiliteit en efficiëntie van de organisatie. De omroep telde gemiddeld 2.094,9 voltijds equivalenten (164,6 minder dan in 2014). Dat betekende dat de personeelskosten 41,73% van haar totale ontvangsten bedroeg (norm: 43,25%). Om dat te realiseren focuste de omroep op zijn kerntaken.

Hij bleef verder werken aan een toekomstgerichte bedrijfscultuur (met het traject 'Fier op de VRT', dat actieplannen bevatte over verschillende HR-thema’s zoals samenwerken, feedback geven en vertrouwen opbouwen). De VRT gaf nieuwe impulsen aan haar integriteitsbeleid en vernieuwde haar mobiliteitsbeleid.

7. Financiële resultaten
- De VRT beschikte over 444,3 miljoen euro aan inkomsten. Zonder een beperkt bedrag van extra meerwaarde van verkoop van de grond en gebouwen van de Reyerssite (0,6 miljoen euro) en een bijdrage van 6,0 miljoen euro aan het Pensioenfonds Contractuelen VRT, bedroegen de inkomsten 449,7 miljoen euro. Dat bestond voor 61,4% (276,1 miljoen euro) uit overheidsmiddelen en voor 38,6% (173,6 miljoen euro) uit eigen inkomsten.

- De kosten van de VRT bedroegen 441,2 miljoen euro. In de praktijk beschikte zij over 426,9 miljoen euro. (De “andere kosten” (zoals kosten voor voorzieningen, risico’s en herwaarderingen) worden in deze berekening weggelaten.) 88,0% van de totale kosten waren kosten van de programma-output (of 375,7 miljoen euro).

- De VRT sloot 2018 af met een tekort van 3,2 miljoen euro. Dat was 0,2 miljoen euro beter dan gebudgetteerd was. Per Vlaming kostte de VRT in 2018 41,2 euro aan overheidsmiddelen.