'Een valse start, 100 dagen in de jeugd- en gezinszorg' bij de VPRO
Wat gaat er mis in gezinnen waardoor zoveel kinderen in de jeugdzorg belanden? Wie zijn deze kinderen en hoe worden zij en hun ouders begeleid naar een weer goede en veilige thuissituatie?
Aan de vooravond van zijn eigen vaderschap verdiept Nicolaas Veul zich in deze kwetsbare groep kinderen en de problemen die zich voordoen tijdens het opvoeden en opgroeien. In de traditie van de eerdere 100 dagen-series steekt hij als vanouds zelf de handen uit de mouwen door stage te lopen op een open groep in de jeugdzorg.
In eerdere series liep Nicolaas stage als leraar ('100 dagen voor de klas'), als agoog in een psychiatrische instelling ('100 dagen in je hoofd') en als maatschappelijk werker in een achterstandsbuur ('100 dagen in de vergeten wijk'). In 'Een valse start - 100 dagen in de jeugd- en gezinszorg' doet hij dat in een jeugdzorginstelling van iHub Onderwijs en familiezorg, waar hij begeleider is op een open groep met kinderen tot twaalf jaar die uit huis zijn geplaatst. Hoe word je een goede begeleider?
Op de locatie waar Nicolaas stage loopt worden in speciale huizen sinds enige tijd ook gehele gezinnen geobserveerd en begeleid, om juist alles in het werk te stellen om uithuisplaatsing te voorkomen. Opvallend vaak stuit Nicolaas op intergenerationeel trauma. De stage leidt gaandeweg tot steeds meer uitdagingen en beproevingen, niet alleen omdat zijn band met de kinderen op de groep steeds sterker wordt, maar ook omdat hij zelf, als kersverse vader, geconfronteerd wordt met de gevolgen van zijn eigen opvoeding. Hoe voorkom je dat je je eigen schaduw over je kind gaat werpen?
Nicolaas Veul: 'Het werken met de kinderen op de groep heeft me diep geraakt, en deze stage en de bijzondere en emotionele ontmoetingen draag ik voor altijd in mijn hart. De jeugdzorg komt vaak negatief in het nieuws, maar feit is dat de meest kwetsbare kinderen daar opgevangen worden. Kinderen die op jonge leeftijd al veel voor hun kiezen hebben gehad. Wie zijn zij? Hoe is het leven voor deze kinderen op de groep? Wie zijn hun begeleiders? En hoe doe je dat eigenlijk goed, een kind (her)opvoeden? Ze zeggen dat kinderen een spiegel zijn van je eigen gedrag en dit heb ik tijdens deze 100 dagen aan den lijve ondervonden. Deze stage was de meest confronterende ooit, want ook oud verdriet uit mijn eigen jeugd begon zich te roeren. Waar haal je je stevigheid vandaan als volwassene als je zelf geen veilige basis hebt gehad? Als je bent begonnen aan het leven met een valse start en met veel bagage? En dan viel dit alles ook nog eens samen met de geboorte van mijn eerste kind.'
Over Nicolaas Veul
Nicolaas Veul (40) is documentairemaker en columnist. Hij maakte onder andere spraakmakende en prijswinnende programma's zoals 'Pisnicht: The Movie', '#followme', 'Gay-k 2012' en 'Super Stream Me'. Ook maakte hij met Tim den Besten de documentaireseries 100 dagen voor de klas (eervolle vermelding bij de Nipkowschijf), '100 dagen in je hoofd' en '100 dagen in de vergeten wijk'. Hij was ook zien in de vijfdelige VPRO-serie 'Oudtopia' en maakte de documentaire 'De klimaatverkenner'.
'Een valse start - 100 dagen in de jeugd- en gezinszorg', vanaf dinsdag 7 januari om 20.25 uur bij de VPRO op NPO 3.