'Zembla' krijgt gelijk na klacht tegen Volkskrant-journalisten
De Raad voor de Journalistiek heeft een klacht van het VARA/NPS-programma ZEMBLA tegen twee journalisten van de Volkskrant, die het boek 'De Orkaan Ayaan' hebben geschreven, gegrond verklaard. Door citaten als feiten te presenteren en geen wederhoor toe te passen is de integriteit van twee ZEMBLA medewerkers aangetast en volgens de Raad is dit voor hen uitermate belastend. ZEMBLA wil dat het boek uit de handel wordt genomen en in eventuele nieuwe drukken de tekst wordt aangepast.
I
n november 2006 werd door uitgeverij Augustus een boek uitgebracht van de hand van de Volkskrant-journalisten S. Berkeljon en H. Wansink, getiteld: 'De orkaan Ayaan – verslag van een politieke carrière', waarvan in de Volkskrant al eerder een voorpublicatie had gestaan.
In het hoofdstuk 'Zembla' werden door de schrijvers uitspraken toegedicht aan de maker van de ZEMBLA-uitzending 'De Heilige Ayaan' van 11 mei 2006 Jos van Dongen en aan eindredacteur Kees Driehuis, die voor hen een ernstig beschuldigend karakter hadden.
Deze zogenaamde 'citaten' werden door Berkeljon en Wansink als 'feiten' gepresenteerd, terwijl het ging om informatie uit de tweede hand. Driehuis en Van Dongen zijn nooit gevraagd of zij deze uitspraken ook echt gedaan hadden. Zij hebben aan de Raad voor de Journalistiek dan ook een oordeel gevraagd over de handelwijze van de journalisten Berkeljon en Wansink.
De Raad voor de Journalistiek heeft op 23 april 2007 een uitspraak gedaan (RvdJ 2007/21).
Het oordeel van de Raad is duidelijk: door de wijze waarop de zogenaamde 'citaten' van Driehuis en Van Dongen in het boek werden gepresenteerd, kregen die voor de programmamakers een uitermate 'diffamerend karakter'. Het is journalistiek en maatschappelijk onaanvaardbaar dat Berkeljon en Wansink deze zogenaamde 'citaten' hebben gepubliceerd zonder wederhoor toe te passen en dus zonder daarover de mening van Driehuis en Van Dongen te vragen. Volkskrant-redacteur Berkeljon en de politiek commentator van de Volkskrant H. Wansink hadden in hun werk zonder meer melding moeten maken van de visie van Kees Driehuis en Jos van Dongen. Alleen zo, aldus de Raad, was de lezer de mogelijkheid geboden om een genuanceerd beeld te krijgen. De klacht tegen Berkeljon en Wansink werd derhalve gegrond verklaard.
De ZEMBLA-redactie zal Berkeljon en Wansink vragen om een rectificatie te (laten) plaatsen in de Volkskrant. Ook zal uitgeverij Augustus benaderd worden om het boek uit de handel te halen en er bij eventuele nieuwe drukken zorg voor te dragen dat de tekst wordt aangepast.
