Maandag in 'VPRO Tegenlicht': wat als de handel stilvalt?

zondag 5 juni 2022

Van zonnebloemolie tot mondkapjes, en van medicijnen tot elektrische auto's. De laatste jaren worden we met regelmaat geconfronteerd met tekorten, lange levertijden en stijgende prijzen op tal van producten.

Als gevolg van geopolitieke spanningen, extremer weer en verschillende crises functioneren de lange, complexe internationale handelsstromen niet meer zo gesmeerd als voorheen. Met lege schappen tot gevolg. Hoe moeten we omgaan met lange internationale supply chains, die regelmatig onverwacht stilvallen?


Met de Vlaamse toekomstonderzoeker Yannick Dujardin duikt 'Tegenlicht' in oorsprong en toekomst van de lange internationale toeleveringsketens die nu voor al die problemen zorgen. Sinds de sterke stijging van internationale handel in de jaren tachtig is het niet ongebruikelijk om onderdelen uit meer dan veertig landen aan te treffen in een product, maar het nadeel is dat een kleine verstoring de productie al in gevaar kan brengen. Is dat model nog toekomstbestendig?

Voor verschillende ondernemers niet. Zo heeft het Brabantse AllTapes zijn productie weer teruggehaald uit Azië, omdat de aanvoerlijnen te onzeker werden. En C&A produceert sinds kort weer spijkerbroeken in Mönchengladbach, een oude textielstad waar men de leegstaande fabrieken van weleer in ere probeert te herstellen.

Maar Europa is de afgelopen decennia zoveel productie kwijtgeraakt, dat we op een aantal gebieden zeer kwetsbaar geworden zijn voor elke verstoring van de aanvoer. Zo is het aantal fabrieken dat magneten maakt voor elektrische motoren -erg belangrijk voor de productie van bijvoorbeeld windmolens en elektrische auto’s-, sterk afgenomen onder druk van goedkope producten uit China. Een van de laatste Europese fabrieken, in het Sloveense Ljubljana, dreigt ook ten onder te gaan, waarmee de afhankelijkheid van landen als China niet zal verminderen.

Voor de Rotterdamse architect Césare Peeren is het al lang duidelijk wat er moet gebeuren: Veel meer zelf, en met veel meer hergebruik van materialen. In zijn eigen huis in Rotterdam, en zijn bouwprojecten, zoals Boschgaard, toont hij aan dat een modern, comfortabel leven goed mogelijk is met bestaande materialen en een grote mate van autarkie.

Want nu crisis op crisis volgt, van de oorlog in Oekraïne tot weer nieuwe lockdowns in China: de tekorten, hoge prijzen en slechte leverbaarheid van spullen zijn voorlopig nog niet voorbij.

Met: Césare Peeren, Architect en mede-oprichter Superuse, Benjamin Sprecher, assistent professor TU Delft, Yannick Dujardin, toekomstonderzoeker Erasmushogeschool Brussel.

Credits
Regie: Martijn Kieft
Research: Chris Vijn
Montage: Paul Delput
Productie: Jeroen Beumer
Camera: Hans Bouma, Jackó van ’t Hof
Geluid: Mike van der Sluijs, Jillis Schriel
Eindredactie: Doke Romeijn & Geert Rozinga

'VPRO Tegenlicht: Wat als de handel stilvalt?', maandag 6 juni om 20.25 uur bij de VPRO op NPO 2.

TVvisie Extra



Onze apps

Download onze app op de Google Play Store Download onze app in de App Store

Meest recente

Multimedia SPOTLIGHT

Kijktip van de dag

logo RTL logo

Milo is een slaaf die droomt van zijn vrijheid en een huwelijk met de mooie Cassia, de dochter van zijn meester. Hij weet echter niet dat hij verkocht zal worden aan een nieuwe eigenaar in Napels. Wanneer de nabijgelegen vulkaan Vesuvius dreigt uit te barsten beseft Milo dat dit misschien wel de laatste keer is dat hij zijn geliefde zal zien en hij doet er dan ook alles aan om haar te redden.

'Pompeii', film uit 2014 met oa. Kit Harington, om 20.30 uur op RTL 7.

Dossiers