Nieuwe podcast 'Het Venlo-incident: Nepnieuws in oorlogstijd'
Op 9 november 1939 vindt in 'Venlo een 'incident' plaats dat rechtstreeks uit een spionagethriller lijkt te komen. Een incident waarbij twee Britse en een Nederlandse spion in een val van de Sicherheitsdienst stappen en er een dode valt.
Een incident dat vervolgens wordt ingezet voor spinning, framing en propaganda. Een incident waarmee Duitsland een half jaar later de inval in Nederland legitimeert. Hoe heeft dit kunnen gebeuren? In de vierdelige podcastserie 'Het Venlo-incident', die op woensdag 8 november verschijnt, duiken Paul Ruigrok en Huibert Crijns in deze veelbewogen geschiedenis.
Op de desbetreffende dag rijdt een gezelschap van vier heren richting Venlo, hopend dat zij leden van het Duitse verzet treffen om zo gezamenlijk de opmars van Hitler een halt te kunnen toeroepen. Het loopt anders. Twee Britse spionnen, een Nederlandse spion en hun chauffeur blijken in een vakkundig opgezette val van de Sicherheitsdienst te zijn gelokt. En in plaats van het voorkomen van een mogelijke inval in Nederland, wordt deze door het incident bij Venlo juist makkelijker gemaakt. Wie waren de betrokken spionnen en hoe hebben zij de risico’s van hun operatie zo kunnen onderschatten? Wat is het verband tussen het Venlo-incident en de mislukte bomaanslag op Hitler in München een dag eerder? En welke rol heeft het incident gespeeld bij de Duitse inval in Nederland op 10 mei 1940?
In vier afleveringen reconstrueren Paul en Huibert de gebeurtenis en laten zij aan de hand van mediaberichtgeving zien hoe desinformatie werd ingezet voor geopolitiek gewin. Het Venlo-incident is een hogeschoolvoorbeeld van informatiemanipulatie, die een blauwdruk lijkt te vormen voor de oorlogscommunicatie van latere jaren.
Paul en Huibert reizen onder andere af naar Venlo om ter plekke te bekijken wat er is gebeurd. In Amsterdam bezoeken ze de nicht van Dirk Klop, die omkwam bij het Venlo-incident. Wie was deze flamboyante Nederlandse spion? In Duitsland brengen Paul en Huibert onder meer een bezoek aan de neef van de man die ècht achter de aanslag op de Rijkskanselier zat. En welk verband houdt de inval op 10 mei 1940 met het Venlo-incident?
'Het Venlo-incident' is een co-productie van de NTR en de KB nationale bibliotheek. De podcast is vanaf woensdag 8 november 2023 te beluisteren via de website en app van NPO Radio 1, de gratis NPO Luister-app en andere podcastplatforms.
