'Radar': Manipulatie makelaars in biedingsproces nog steeds mogelijk
De invoering van het biedlogboek moet potentiële huizenkopers transparantie geven over het biedingsproces, maar kan het ook voorkomen dat makelaars dit proces van bieden beïnvloeden?
Dat blijkt niet het geval, zo stelt het AVROTROS-consumentenprogramma 'Radar' vast na gesprekken met makelaars, vastgoedprofessionals en huizenkopers. Vanaf 1 januari 2023 is het digitale biedlogboek een verplichting voor makelaars van de brancheorganisaties NVM, VBO en VastgoedPro. Iedereen die een bod doet op een woning, krijgt na de verkoop inzage in het biedlogboek. Uit de tussentijdse evaluatie van 'Radar' blijkt dat vooral het biedlogboek dat door de grootste makelaarsvereniging NVM gebruikt wordt, niet waterdicht is. Voorzitter NVM-vakgroep wonen Lana Goutsmits-Gerssen reageert vanavond aan tafel bij Antoinette Hertsenberg.
In september 2021 toonde 'Radar' met de verborgen camera aan dat sommige makelaars zich in de oververhitte woningmarkt schuldig maakten aan vriendjespolitiek: informatie over biedingen werd doorgespeeld en de verkoopprijs werd opgevoerd. Het grote probleem was dat het koopproces niet transparant verliep. De brancheorganisaties NVM, VBO en VastgoedPro stelden vervolgens in 2022, samen met Vereniging Eigen Huis en het ministerie van Binnenlandse Zaken, een plan op voor een eerlijker koopproces. Sinds 1 januari krijgt iedereen die op een woning biedt na de verkoop inzage in het biedlogboek. Op zich wordt hiermee transparantie verschaft, maar er blijken verschillen te zijn in de biedlogboeken die de brancheorganisaties gebruiken.
Als het gaat om verkoop bij inschrijving waarbij potentiële kopers eenmalig een bod moeten doen, biedt het biedlogboek van de grootste makelaarsvereniging NVM niet per se een oplossing. Makelaars die met dat systeem werken hebben tussentijds namelijk zicht op de biedingen en hebben daarmee nog steeds de mogelijkheid om aan bevriende makelaars of kopers te laten weten wat het hoogste bod is. Daarbij kunnen makelaars zelfs na sluiting van het biedproces nog zelf een bod invoeren namens een bieder.
Antoinette Hertsenberg: 'Minister Hugo de Jonge gaat deze zomer de initiatieven van de brancheorganisaties, waaronder het biedlogboek, evalueren en kijken hoe deze in een wet verankerd kunnen worden. We hopen dat hij op basis van deze tussentijdse evaluatie heel goed kijkt naar het functioneren van het biedlogboek.'
'Radar', maandag 1 mei om 20.30 uur bij AVROTROS op NPO 2.
