Wie wordt het briljantste brein van 2025?

Onder toeziend oog van directrice Linda de Mol wordt hun kennis, geheugen en strategie tot het uiterste getest en moet iedere week één student de campus verlaten. 'Briljante Breinen' is vanaf zaterdag 30 augustus om 21.30 uur te zien bij RTL 4. Daarnaast is de strijd om de titel 'Briljantste Brein 2025' iedere zaterdag een week vooruit te streamen bij Videoland.

Aranka (29)
Utrecht

Aranka omschrijft zichzelf als 'hoogbegaafd autist': open, eerlijk en direct met een vleugje humor. Mensen zijn niet altijd haar favoriete gezelschap, vooral wanneer non-verbale communicatie niet overeenkomt met wat mensen zeggen. Toch is ze niet mensenschuw: in haar werk is ze dagelijks bezig met het begeleiden en coachen van mensen.

Pas in 2024 ontdekte Aranka dat ze zowel hoogbegaafd (IQ 132) als licht autistisch is. 'Ik voelde me vroeger vaak dom, omdat de vragen die ik stelde en de antwoorden die ik gaf nooit werden toegejuicht of goed bevonden. De ontdekking dat ik hoogbegaafd was, zorgde voor de start van een nieuwe kijk op mezelf.'

In deze competitie wil Aranka haar neurodivergente brein - een term die diagnoses als autisme, ADHD, dyslexie en hoogbegaafdheid omvat - op de proef stellen, als het ware een sociaal experiment. Ze doet mee om zichzelf uit te dagen om triggers aan te gaan en anderen te laten zien hoe haar brein werkt.

Awi (31)
Noord-Holland

Met Awi wordt het al snel gezellig, iets waar iedereen die hem kent volmondig mee instemt. Hij is sociaal, nieuwsgierig en scherp, eigenschappen die door zijn ADHD vaak nog extra worden aangewakkerd. 'Ik wil altijd weten hoe dingen in elkaar zitten en werken.' Zijn hoofd is continu druk, zijn ogen pikken elk detail op en gekke observaties onthoudt hij moeiteloos.

Zonder veel te hoeven leren rondde Awi zijn middelbare school af. Hij denkt snel, legt vlot verbanden en onthoudt informatie op een beeldende manier. Een IQ-test gaf hem een score van rond de 132. Omdat hij altijd uitdaging nodig heeft, ziet hij dit programma als de perfecte kans om zijn slimheid te testen. Fanatiek is hij zeker: 'Ik kan er niet tegen als iemand bij spelletjes beter of scherper is dan ik.'

Awi verwacht dat het niveau in deze competitie hoog ligt en dat maakt het voor hem extra spannend. Zijn kracht zit volgens hem niet alleen in intellectuele kennis, maar vooral in sociale slimheid. En zijn ADHD? Dat kan juist een voordeel zijn: 'Ik leer het beste met afleiding en mensen afleiden kan ik als de beste.'

Claudia (23)
Noord-Brabant

Claudia is slim, al wordt dat niet altijd meteen zo ingeschat. 'Omdat ik er veel uitfloep en een Brabants accent heb, denken mensen vaak: ‘Dat is een dom grietje dat maar wat babbelt.’' Die indruk verandert snel wanneer ze vertelt dat ze een dubbele master volgt.

De middelbare school was voor Claudia een makkie. Ze spijbelde veel, maar haalde nooit een onvoldoende. Nu volgt ze twee masters en scoort ze gemiddeld een 9. Met haar extreem goede geheugen hoeft ze iets maar één keer te horen om het te onthouden, vaak zelfs de meest willekeurige feitjes.

Claudia noemt zichzelf ‘book smart’ maar totaal niet ‘street smart’. Een IQ-test gaf haar een score van 136, met 141 voor werkgeheugen. Haar deelname ziet ze als een unieke uitdaging én een bucketlistmoment. Bovendien wil ze iets bewijzen. Haar vrienden weten hoe slim ze is, maar buiten haar kring wordt ze vaak onderschat. 'Ik wil laten zien, aan anderen én aan mezelf, dat ik dit kan.'

Eline (24)
Noord-Holland

Toen Eline het oproepfilmpje van Linda de Mol zag, dacht ze meteen: 'Hè, hè, eindelijk kan ik iets doen met dat stomme rot-IQ van mij.' Sinds ze is afgestudeerd mist ze het om nieuwe dingen te leren en kennis op te doen.

Eline is nieuwsgierig, sociaal en altijd enthousiast. Al in groep 1 kon ze lezen en hoopte ze op goede gesprekken met haar klasgenoten. Een IQ-test gaf een score van 145+, het hoogste wat de test kon meten. Ze doorliep de basisschool in recordtempo: op zevenjarige leeftijd zat ze in groep 6, op haar tiende begon ze aan het vwo en op haar zestiende startte ze met studeren. Moeite doen hoefde ze eigenlijk nooit, het ging haar vanzelf af. 'Ik wachtte op het moment dat ik er niet meer mee weg zou komen, maar dat is nooit gebeurd.'

Fanatiek is ze zeker, maar niet per se competitief. Als ze iets doet, gaat ze voor de volle 100%, tot zij vindt dat het goed is. Winnen is dan niet belangrijk meer. 'Ik wil ver komen, maar ik hoef niet te winnen. Al zou het wel zuur zijn om als eerste naar huis te moeten. Daarna is het respectabel.'

Frank (55)
Zuid-Holland

Frank is extravert, vrolijk en altijd in voor gezelligheid. Avontuurlijk als hij is, durft hij veel en doet dat vaak met charme en een lach. Hij is zorgzaam, staat snel klaar om te helpen en heeft brede interesses: van kunst en natuur tot de verhalen van mensen. 'Ik kan genieten van schoonheid, de kleur van de lucht, een vlucht vogels of een mooi schilderij, daar kan ik tranen van in mijn ogen krijgen.'

Vroeger kon Frank een boek lezen en direct slagen voor het tentamen. Nu leert hij ook op ander manieren. Hij laat bijvoorbeeld Wikipediapagina’s voorlezen terwijl hij de afwas doet. Hij is leergierig en wil álle informatie tot zich nemen van de hoofdlijnen tot de details. 'Het gaat niet altijd om het resultaat, maar om de verrijking van de geest.'

Frank deed meerdere keren een IQ-test en scoorde telkens uitzonderlijk hoog, maar hij vindt het niet nodig om zijn score op tv te noemen. Zijn deelname ziet hij vooral als een uitdaging voor zichzelf, maar nu er een geldprijs op het spel staat, gaat hij natuurlijk ook voor de winst. Hij houdt van spelen volgens de spelregels, maar als anderen gaan buigen dan buigt hij mee. 'Als je zo wilt winnen, kan ik dat ook.'

Irina (46)
Flevoland 

Irina is slimmer dan veel mensen vaak verwachten. Op haar vierde kon zij al lezen, rekenen en klokkijken. Leren en onthouden gaat haar gemakkelijk af. Op het voortgezet onderwijs was dat zowel haar kracht als haar valkuil. 'Ik leerde voor repetities vaak pas in de trein naar school, maar als het ineens vier hoofdstukken bleken te zijn, was dat toch wel echt te veel. Dat lukt niet in vijftien minuten.'

Als iemand zegt dat ze iets niet kan, dan wil ze juist bewijzen dat ze het wel kan. Die instelling komt ook terug in haar werk als kickbokscoach. Met haar eigen kickboksschool voor meiden richt ze zich op weerbaarheid, zelfvertrouwen en mindset. 'Ik ben geen trainer, maar echt een coach.'

Irina begon op het atheneum, maar verliet in haar laatste vwo-jaar twee maanden voor het eindexamen de schoolbanken om te gaan werken, haar doelen lagen ergens anders. In dit programma wil ze laten zien dat ze nog steeds snel kan leren. Competitief is ze zeker: winnen staat hoog op haar lijst. Haar ervaring met mensen ziet ze als haar troef. 'Ik ken de andere kandidaten nog niet, maar ik denk dat ik mensen goed kan inschatten.'

Jim (26)
Zuid-Holland

Jim straalt rust uit, is behulpzaam en kijkt in nieuwe situaties eerst de kat uit de boom, om daarna het initiatief te nemen. Hij is perfectionistisch en secuur; eigenschappen die hem in zijn werk als tandarts goed van pas komen.

Zijn gymnasium en studie tandheelkunde rondde hij beide cum laude af, zonder dat dit het doel was. 'Ik wilde gewoon slagen en doe altijd mijn best voor alles. Als je je best doet, kun je jezelf niks verwijten.' Jim vindt zichzelf niet uitzonderlijk slim, maar zijn vrienden denken daar anders over. Leren gaat hem relatief makkelijk af, al bereidt hij zich altijd serieus voor.

Voor dit programma werd hij opgegeven door diezelfde vrienden. In het begin vond hij dat spannend, maar nu ziet hij het als een kans om uit zijn comfortzone te stappen en zijn horizon te verbreden. Structuur vindt hij fijn, maar als een echte teamplayer kijkt hij vooral uit naar de gezamenlijke opdrachten en nieuwe ontmoetingen. Winnen wil hij doen door zijn beste beentje voor te zetten. 'Als ik weet dat ik alles heb gegeven, voelt dat voor mij al als winst!'

Justus (24)
Limburg

Justus staat bekend als een onuitputtelijke bron van feitjes. 'Als ik iets eenmaal begrijp, dan zit het in mijn hoofd en krijg je het er niet meer uit.' Hij is breed geïnteresseerd, maar door zijn nieuwsgierigheid en impulsiviteit ook snel afgeleid. Onderwerpen die hij onbelangrijk vindt, motiveren hem nauwelijks - maar hoe trivialer iets lijkt, hoe groter zijn focus en hoe dieper hij zich erin vastbijt.

Hij noemt zichzelf liever niet ‘slim’. 'Slimheid werd vroeger gezien als beter zijn dan anderen, en dat voelde niet goed.' Op zijn achtste scoorde hij 131 op een IQ-test, op zijn tiende 142. Toch identificeert hij zich niet als hoogbegaafd; het label heeft voor hem weinig waarde. Op school zorgde het er juist voor dat hij apart werd gezet met speciale opdrachten, wat hem meer als een buitenstaander liet voelen.

In dit programma wil Justus ontdekken hoe zijn brein zich verhoudt tot dat van anderen. Hij kijkt ernaar uit om tegen mensen te spelen die anders denken. 'Een mens is altijd minder berekenend en moeilijker te doorgronden dan een computer. Dat maakt dit een mooie uitdaging.'

Lidewij (35)
Flevoland

Lidewij valt op, niet alleen door haar altijd kleurrijk geverfde haar, maar ook door haar levendige persoonlijkheid. Ze omschrijft zichzelf als kleurrijk, soms een tikje hysterisch, maar met veel geduld… behalve als mensen of processen te traag gaan.

Op vierjarige leeftijd ging Lidewij net als ieder kind naar groep 1, maar na de kerstvakantie stroomde ze, naar aanleiding van een torenhoge IQ test, meteen door naar groep 3. Het wekte hoge verwachtingen bij anderen, maar bracht haarzelf vooral onzekerheid. 'Ik zou toch geniale dingen moeten doen? Maar dat doe ik helemaal niet.' Omdat haar school niet wist wat ze met haar aan moest, kwam ze op haar zesde in het speciaal onderwijs terecht – helaas niet gericht op hoogbegaafden. 'Ik zat tussen rokende en zwangere pubers.'

Later leerde Lidewij om met haar hoogbegaafdheid om te gaan en werd ze zelf coach voor hoogbegaafde leerlingen. Toch voelt ze zich vaak anders, waardoor aansluiting vinden soms lastig is. In dit programma hoopt ze juist gelijkgestemden te ontmoeten. Met haar deelname wil Lidewij laten zien dat mensen met een hoog IQ geen stoffige nerds hoeven te zijn, maar juist sociaal, creatief en samenwerkingsgericht kunnen zijn, mét een leuk leven naast hun intelligentie.

Liz (27)
Noord-Holland

Liz is een opvallende verschijning: creatief, open en vrijwel altijd gekleed in zwart. Haar uiterlijk ziet ze als een verlengstuk van haar identiteit. 'Zo kan ik laten zien wie ik echt ben.' Haar stijl is volgens haar een creative uitlaatklep. Anders zijn is voor haar geen probleem, het is juist wie ze is.

Achter haar soms verlegen voorkomen schuilt een zachte en vriendelijke persoonlijkheid. Ze heeft een internationale blik, wilt het liefst de wereld rond reizen, en is het meest op haar gemak met mensen uit verschillende culturen. Haar fascinatie voor mysterie en puzzels leidde ertoe dat ze zichzelf een ‘Sherlock Holmes’-manier van leren aanleerde: in haar hoofd bouwt ze een huis met kamers vol theorieën en categorieën, elk op een eigen verdieping. Een methode die haar goed van pas kan komen.

Liz ziet het programma als een leuke ervaring en een kans om interessante mensen te ontmoeten. Toch is ze stiekem erg competitief. 'Als ik meedoe, wil ik winnen. Dan krijg ik opeens een ego en een enorme drive.'

Ramses (25)
Noord-Holland

Ramses is nieuwsgierig en wil altijd van alles iets afweten. Hij houdt ervan als mensen een passie hebben en deelt zelf graag zijn kennis. Naast zijn studie werkt hij als gids in Amsterdam, waar hij bezoekers enthousiast maakt over de cultuur en geschiedenis van de stad.

Competitief is hij zeker, en geen bescheiden winnaar. 'Ik kan mijn winst er dan flink inpeperen bij anderen.' Hij heeft een eigen stijl, gaat zijn eigen weg en kan fel zijn over onderwerpen die hem raken.

Door zijn ADHD vindt Ramses het lastig om met een taak te starten en stelt hij dingen snel uit. Maar zodra een onderwerp hem boeit of hij een doel ziet, onthoudt hij het moeiteloos. Op school gaf hij prioriteit aan plezier boven prestaties. 'Een 8 halen betekent dat je te lang in de boeken hebt gezeten. Je had ook een 6 kunnen halen en langer basgitaar kunnen spelen.'
In dit programma wil Ramses zich volledig inzetten om te winnen, misschien zelfs door hier en daar wat misleidende informatie te delen.

Rashid (22)
Utrecht

Rashid is spontaan, sociaal en doet veel dingen in het leven gewoon omdat hij er zin in heeft. Hij maakt graag grapjes om anderen aan het lachen te krijgen en wordt door vrienden omschreven als een sociale vlinder. Zelf ziet hij zich als een doorzetter die goed is in overtuigen.

Op de basisschool sloeg hij groep 3 over, omdat hij al kon lezen en schrijven voordat hij naar school ging. Op zijn elfde begon hij aan de middelbare school en rondde in zes jaar het gymnasium af. Een IQ-test gaf hem 145+, het hoogste wat de test kon meten. Rashid begrijpt nieuwe informatie vaak direct, maar kan zijn concentratie verliezen als het hem te langzaam gaat.

Reality-tv vindt hij leuk, al zou hij zich bij de meeste formats niet op zijn plek voelen. 'Dit programma past wel.' Hij is benieuwd naar de andere kandidaten en hoopt dat de ‘ik-ben-zo-slim’-types hem niet te veel zullen irriteren. Competitief is hij zeker: Rashid speelt om te winnen. Zijn sociale vaardigheden ziet hij daarbij als voordeel. 'Een beetje mensen beïnvloeden en op inpraten lijkt mij wel grappig.'

'Briljante Breinen', naar het idee van Linda de Mol, is vanaf zaterdag 30 augustus, 21.30 uur, te zien bij RTL 4 en een week vooruit te streamen bij Videoland. Het programma wordt geproduceerd door Talpa Studios.